Ontdek deze Pasen een aangrijpend beeld van toewijding en opoffering in Kunsthuis André in Middelburg. We zijn er trots op om een diepgaand werk te laten zien dat de geest van het jaar weerspiegelt - een werk dat is gemaakt door een navolger van de grote Peter Paul Rubens. Dit olieverfschilderij, getiteld "Christus op weg naar Golgotha", toont de aangrijpende reis van Christus naar de plaats van de kruisiging, een tafereel dat gelovigen en kunstliefhebbers al eeuwenlang inspireert.

Paasoverdenkingen: De passie omarmen in barokke pracht in Kunsthuis André

Dit olieverfschilderij, het werk van een navolger van Peter Paul Rubens, toont een dramatische en emotioneel geladen interpretatie van "Christus op weg naar Golgotha". De scène is een klassieke voorstelling uit het Nieuwe Testament, waarin Christus, terwijl hij het gewicht van het kruis draagt, naar de plaats van zijn kruisiging wordt geleid. Deze gebeurtenis wordt beschreven in het Evangelie van Lucas en is een cruciaal moment in het lijdensverhaal.

Op het schilderij staat Christus centraal en iets meer naar links, afgebeeld terwijl hij worstelt onder het kruis, een veelgebruikt motief in de kunstgeschiedenis om zijn menselijkheid en lijden te symboliseren. De Romeinse soldaten, met hun gespierde lichamen en dynamische bewegingen, tonen een zekere kracht die typisch is voor Rubens' volgelingen en die de invloed van Rubens' barokstijl weerspiegelt.

Paasoverdenkingen: De passie omarmen in barokke pracht in Kunsthuis André
Collectie KUNSTHUIS André Middelburg

Het gebruik van clair-obscur - het contrast van licht en donker - richt de aandacht van de kijker op Christus en creëert een dramatische sfeer. Het rijke, warme palet en de plooien van de gewaden zijn geschilderd met een gevoel van gewicht en textuur die bijdragen aan de lichamelijkheid van het schilderij. Ondertussen brengen de uitdrukkingen op de gezichten van de figuren een scala aan emoties over, van angst tot onverschilligheid, waarmee de uiteenlopende menselijke reacties op de beproeving van Christus worden samengevat.

Een kenmerk van barokke kunst

De compositie is dynamisch, met figuren die bijna buiten het kader vallen, een techniek die de kijkers in de actie trekt. Deze dynamiek is een kenmerk van barokke kunst, met als doel een emotionele reactie op te roepen en de scène meer relateerbaar te maken voor kijkers.

Christus op weg naar Golgotha Collectie KUNSTHUIS André Middelburg
Collectie KUNSTHUIS André Middelburg

De kunstenaar die dit heeft geschilderd, heeft met succes de essentie van Rubens' stijl vastgelegd: de dramatiek, de beweging en de emotionele intensiteit. Er kunnen echter subtiele verschillen zijn in de uitvoering van het penseelwerk of in de anatomische precisie, die erop zouden kunnen wijzen dat een andere hand aan het werk was. Zulke schilderijen kwamen veel voor in die periode, waarin atelierkunstenaars de stijl van hun meesters imiteerden, zowel als een vorm van vleierij als een manier om de erfenis van de meester voort te zetten en tegelijkertijd te voldoen aan de vraag naar religieuze kunstwerken.

De sierlijke lijst vult de grootsheid van de scène aan, wat suggereert dat het stuk bedoeld was voor een omgeving die zowel het religieuze verhaal als de esthetische aanwezigheid van het kunstwerk waardeerde. Over het geheel genomen is het schilderij een aangrijpende weergave van een climactisch moment in het christelijke verhaal, rijk aan details en emotie, een weerspiegeling van de dramatische artistieke gevoeligheden van de barokperiode.

Origineel schilderij van Peter Paul Rubens

Het originele schilderij van Peter Paul Rubens werd besteld in 1634, als hoogaltaarstuk voor de kerk van Sint-Petrus en Paulus in de prestigieuze benedictijnenabdij van Afflighem (België). Het altaarstuk met de indrukwekkende afmetingen van 569 x 355 cm werd in 1637 opgeleverd. Momenteel bevindt het zich in de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België in Brussel.

Een kleine tekening op papier (verblijfplaats onbekend) en drie voorbereidende schetsen op paneel worden beschouwd als voorafgaand aan het Afflighem-altaarstuk; een grisaille in het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten, Brussel; een modello in het Rijksmuseum, Amsterdam en een olieverfschets in het Statens Museum for Kunst, Kopenhagen.

Twee jaar voor Rubens opdracht voor Afflighem Abby maakte Rubens een grisaille van het onderwerp Christus op de berg Golgotha, die Paulus Pontius in hetzelfde jaar (1632) vertaalde in een prent. Deze grisaille bevindt zich nu in de collectie van het Berkeley University Art Museum en toont een zeer gedetailleerde en eenduidige weergave van het onderwerp.

Mogelijk gebruikte Rubens deze prent om de opdracht voor een nieuw altaarstuk voor de abdij van Afflighem binnen te halen en heeft iemand dezelfde prent gebruikt voor de uitvoering van het schilderij, dat te zien en te koop is in Kunsthuis André in Middelburg.

Meer informatie vind je hier.